I ty możesz zmienić świat [warsztaty z Niką Jaworowską-Duchlińską i Karoliną Grabarczyk w Muzeum Zachęta w ramach Weekendu Księgarń Kameralnych]

Weekend Księgarń Kameralnych już za nami. Nie udało mi się zrealizować planu dwudniowego, za to jednodniowy wypalił w 100 proc. Ten czas spędziliśmy w Zachęcie. Na warsztatach „I Ty możesz zmienić świat”, prowadzonych przez autorki książki (pod takim samym tytułem) Nikę Jaworowską-Duchlińską i Karolinę Grabarczyk.

O samej książce nie będę na razie nic pisać, bo jeszcze jej nie przeczytałam, tylko przekartkowałam (napiszę o niej, jak tylko przeczytam). Już wiem, że ilustracje są przepiękne, a sam temat wręcz uskrzydlający. Bo pisanie dzieciom o ich rówieśnikach, którzy zrobili coś wymagającego odwagi, coś wymagającego wyjścia poza własną strefę komfortu, coś dla kogoś czy na rzecz jakiejś grupy ludzi; dzieci walczących o przynależne im prawa — dodaje siły i pozwala uwierzyć, że każdy z nas może dużo — bez względu na wiek i szerokość geograficzną.

Mamy moc, tylko trzeba poruszyć ten kamyk, który pociągnie za sobą lawinę. Liczy się chęć i pomysł, otwarta głowa i wyjście poza schematy. Dzieci mają w sobie kreatywność i cudowną cechę, którą z czasem zatracają: nie zdają sobie sprawy z kłód, które mogą pojawić się po drodze, starsi widzą je oczyma wyobraźni, więc często nim zaczną — odpuszczają.

Uczestnicy warsztatów słuchali fragmentów książki, oglądali ilustracje wyświetlane na ścianie. Mówili, co według nich sprawiło, że bohaterowie książki zachowali się tak, a nie inaczej i skąd brali siłę, by mimo biedy, czy ekstremalnie trudnej sytuacji wokół — w regionie czy państwie (wojna) — nie poddawać się i walczyć? Dzieci tworzyły swoich bohaterów i szukały w sobie cech, które mogą być pomocne w dążeniu do realizacji zadań. Rysowały. Padały hasła: empatia, współraca... Nie śledziłam całych zajęć, czego żałuję, bo zostaliśmy grzecznie poproszeni o zwiedzenie wystaw (wiem, obecność rodziców rozprasza dzieci, i jest też trudna dla prowadzących). Z tego, co widziałam (raz na jakiś czas, między jedną a drugą wystawą zaglądałam na salę warsztatową) było bardzo interesująco.

Autorki książki zrobiły coś niezwykłego — wciągnęły dzieci w kreatywną, twórczą zabawę, polegającą na myśleniu, wyciąganiu wniosków i uwolnieniu wyobraźni. Były rozmowy: dużo słów i pojęć poszukiwanych i wywoływanych. Słów otwierających za sobą drzwi i możliwości. Doszukiwanie się i przenoszenie własnych emocji i odczuć na cudze. stawianie się w czyjejś sytuacji/położeniu, uruchamianie empatii i uczuć...

Moje chłopaki od jakiegoś czasu niechętnie jeżdżą na warsztaty. Pisałam już o tym, muszę wzbijać się na wyżyny krasomówstwa, by ich zachęcić (dobra, przekupstwo też wchodzi w grę). Za każdym razem jadą z przekonaniem, że będzie nudno i że dlaczego znowu gdzieś ich zapisałam, skoro oni nie chcą, to już ostatni raz! Po zajęciach zapytałam ich, jak było, a oni, że FAJNIE. więc musiało być naprawdę fajnie, bo są oszczędni w pochwałach.

I ty możesz zmienić świat,
Karolina Grabarczyk,
il. Nika Jaworowska-Duchlińska,
wyd. Media Rodzina, 2019
stron 96.